Ýaşulular maslahatynyň dowamynda «Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­niň ýur­du­my­zy 2018—2024-nji ýyl­lar­da dur­muş-yk­dy­sa­dy taý­dan ös­dür­me­giň Mak­sat­na­ma­sy­nyň» tas­la­ma­sy beýan edildi

Ýaşulular maslahatynyň dowamynda Milli Liderimiz «Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­niň ýur­du­my­zy 2018—2024-nji ýyl­lar­da dur­muş-yk­dy­sa­dy taý­dan ös­dür­me­giň Mak­sat­na­ma­sy­nyň» tas­la­ma­sy iş­le­nip taý­ýar­la­nyl­andygy barada habar berdi. Bu tas­la­ma ta­nyş­mak üçin mej­li­se gat­na­şy­jy­la­ra be­ril­di.

Mil­li Li­de­ri­miz bu res­mi­na­ma­nyň esa­sy ugur­la­ry ba­ra­da du­rup ge­çip, mak­sat­na­ma­da Ga­raş­syz Wa­ta­ny­my­zy ýo­kar­da gör­ke­zi­len dö­wür­de dur­muş-yk­dy­sa­dy taý­dan ös­dür­me­giň mak­sat­la­ry­nyň kes­git­le­nen­di­gi­ni, öň­de du­ran we­zi­pe­le­riň, esa­sy ýö­rel­ge­le­riň, ile­ri tu­tul­ýan ugur­la­ryň we ga­ra­şyl­ýan ne­ti­je­le­riň be­ýan edi­len­di­gi­ni bel­le­di. Şeý­le hem bel­le­nen şu mak­sat­la­ry dur­mu­şa ge­çir­mek bo­ýun­ça çä­re­ler, şol san­da yk­dy­sa­dy eda­ra­la­ryň işi­niň ne­ti­je­li­li­gi­ni ýo­kar­lan­dyr­mak göz öňün­de tu­tul­dy. Döw­let ta­ra­pyn­dan düz­gün­leş­dir­me­giň ul­ga­my­ny we döw­re­bap­laş­dyr­ma­gyň ýol­la­ry­ny kä­mil­leş­dir­mek bo­ýun­ça we­zi­pe­ler bel­le­nil­di.

Dün­ýä ma­li­ýe-yk­dy­sa­dy çök­gün­li­gi şert­le­rin­de mak­royk­dy­sa­dy do­lan­dy­ry­şy go­wu­lan­dyr­mak üçin äh­li ze­rur çä­re­le­ri gör­mek göz öňün­de tu­tul­ýar. Bu gör­ke­zi­ji­le­riň ba­ra­bar­ly­gy­ny ga­zan­mak, ma­li­ýe we bank ul­ga­myn­da ge­çi­ril­ýän öz­gert­me­le­ri do­wam et­mek bel­le­nil­ýär.

Mak­sat­na­ma­da kes­git­le­ni­şi­ne la­ýyk­lyk­da, gel­jek 7 ýy­lyň do­wa­myn­da ýur­du­my­zyň je­mi içer­ki önü­mi­niň ýyl­lyk ösüş dep­gi­ni­ni ýo­ka­ry (6,2—8,2 gö­te­rim) de­re­je­de sak­la­mak me­ýil­leş­di­ril­ýär. Şu dö­wür­de ýur­du­my­zyň yk­dy­sa­dy­ýe­ti­niň dü­zü­min­de se­na­ga­tyň pa­ýy or­ta­ça 33 gö­te­ri­me, gur­lu­şy­gyň­ky 14, oba ho­ja­ly­gy­nyň pa­ýy 10,9 gö­te­ri­me ýe­ter. Bu gör­ke­zi­ji ulag we ara­gat­na­şyk pu­dak­la­ry bo­ýun­ça 9,1, söw­da ul­ga­my bo­ýun­ça 2 gö­te­ri­me, dür­li ugur­ly hyz­mat­lar ul­ga­my bo­ýun­ça hem 21 gö­te­ri­me ba­ra­bar bo­lar di­ýip, döw­let Baş­tu­ta­ny­myz aýt­dy.

Se­na­gat taý­dan ösen yk­dy­sa­dy­ýe­tiň esas­la­ry­ny dö­ret­mek mak­sa­dy bi­len, ile­ri tu­tul­ýan mil­li ugur­la­ry dö­ret­mek we üp­jün et­mek hem-de yl­my-teh­ni­ki baş­lan­gyç­la­ry gol­da­mak bo­ýun­ça iş­ler do­wam et­di­ri­ler. Umu­man, ýur­du­my­zyň yk­dy­sa­dy­ýe­ti­ni di­wer­si­fi­ka­si­ýa ýo­ly bi­len ös­dür­mä­ge döw­let gol­da­wy yk­dy­sa­dy sy­ýa­sa­ty dur­mu­şa ge­çir­mek bi­len bag­ly çä­re­le­riň ul­ga­my­ny ama­la aşyr­mak ar­ka­ly äh­lu­mu­my we se­bit de­re­je­le­rin­de be­ril­ýär.

Bu iş­le­riň ama­la aşy­ryl­ma­gy eks­port müm­kin­çi­lik­le­ri­mi­zi ep-es­li art­dyr­ma­ga do­ly şert dö­re­der. Şeý­le hem ýur­du­my­zyň äh­li ýer­le­rin­de beý­le­ki döw­let­ler­den ge­ti­ril­ýän ha­ryt­la­ryň or­nu­ny tut­ýan önüm­le­ri ön­dür­ýän kuw­wat­lyk­la­ry dö­ret­mä­ge müm­kin­çi­lik be­rer di­ýip, mil­li Li­de­ri­miz bel­le­di.

Mak­sat­na­ma­nyň dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän döw­rün­de iş­jeň ma­ýa go­ýum sy­ýa­sa­ty al­nyp bar­lar. Ýur­du­my­zy 2018—2024-nji ýyl­lar­da dur­muş-yk­dy­sa­dy taý­dan ös­dür­mek ul­ga­my­na esa­sy ma­ýa go­ýu­my hök­mün­de 240 mil­liard ma­nat­dan gow­rak se­riş­de goý­be­ri­ler. Şu dö­wür­de ne­bit­gaz top­lu­my­na 159,9 mil­liard ma­nat möç­ber­de düýp­li ma­ýa go­ýum­la­ry gö­nük­di­ri­ler we 6 müň 900-den gow­rak tä­ze iş orun­la­ry dö­re­di­ler.

Ahal we­la­ýa­ty­nyň Owa­dan­de­pe şä­her­çe­sin­de gu­rul­ýan za­wod­da 2024-nji ýyl­da te­bi­gy gaz­dan eko­lo­gi­ýa taý­dan aras­sa 600 müň ton­na A-92 ky­sym­ly ben­zin ön­dü­rip baş­la­mak göz öňün­de tu­tul­ýar. Şol dö­wür­de «Ma­laý» kä­nin­de Türk­me­nis­tan — Ow­ga­nys­tan — Pa­kis­tan — Hin­dis­tan gaz ge­çi­ri­ji­si üçin gaz gy­sy­jy be­ke­diň gur­lu­şy­gy hem ta­mam­la­nar. Özi hem bu­la­ryň hem­me­si bi­ziň öz güý­jü­miz bi­len ama­la aşy­ry­lar. Bu uly zat­dyr!

Ýur­du­myz­da elekt­rik ener­gi­ýa­sy­nyň ön­dü­ril­ýän umu­my möç­be­ri 2024-nji ýy­la çen­li 33 mil­liard ki­lo­wat/sa­ga­da ýe­ti­ri­ler. Bu bol­sa, 2018-nji ýyl bi­len de­ňeş­di­ri­len­de 27,2 gö­te­rim köp bo­lar.

Bal­kan we­la­ýa­ty­nyň Gy­ýan­ly şä­her­çe­sin­de 2018—2024-nji ýyl­lar­da po­lip­ro­pi­len, po­li­wi­nilh­lo­rid, kaus­tik so­da, duz kis­lo­ta­sy­ny we su­wuk hlor ön­dür­ýän gaz­him­ýa top­lu­my­ny gur­mak, Bal­kan we­la­ýa­ty­nyň Ga­ra­bo­gaz şä­he­rin­de ýyl­da 1 mil­lion 155 müň ton­na kar­ba­mid ön­dür­ýän za­wo­dy işe gi­riz­mek, Bal­kan we­la­ýa­ty­nyň çä­gin­de ýod-brom suw­la­ry­ny gaý­ta­dan iş­le­me­giň esa­syn­da ýod-brom ön­dür­mek bo­ýun­ça kär­ha­na­la­ryň kuw­wat­lyk­la­ry­ny art­dyr­mak ile­ri tu­tul­ýan we­zi­pe­le­riň ha­ta­ryn­da gör­ke­zil­di.

Mak­sat­na­ma­nyň ama­la aşy­ryl­ýan döw­rün­de ýur­du­my­zyň ulag üp­jün­çi­lik ul­ga­my­nyň iri mer­kez­le­ri­niň bi­ri bo­lan Türk­men­ba­şy­nyň Hal­ka­ra de­ňiz por­ty dö­re­di­ler.

Bu­lar­dan baş­ga-da, 2022-nji ýyl­da Ma­ry şä­he­rin­de 300 müň ton­na am­miak se­lit­ra­sy­ny we 450 müň ton­na kar­ba­mid ön­dür­ýän top­lu­myň gur­lu­şy­gy­na gi­ri­şi­ler. 2021-nji ýyl­da Türk­me­na­ba­dyň hi­mi­ýa za­wo­dy­nyň se­na­gat meý­dan­ça­syn­da her ýyl­da 300 müň ton­na kon­sent­rir­le­nen fos­for dö­kün­le­ri­ni ön­dür­ýän kär­ha­na­ny işe gi­riz­mek üçin düýp­li ma­ýa go­ýum­la­ry­ny öz­leş­dir­mek bel­le­nil­ýär. Döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň bel­leý­şi ýa­ly, ýur­du­myz­da mi­ne­ral dö­kün­le­riň ön­dü­ril­ýän möç­ber­le­ri 2018-nji ýyl bi­len de­ňeş­di­ri­len­de 2024-nji ýyl­da 1,6 es­se ar­tar we 3 mil­lion 825 müň ton­na ýe­ti­ri­ler. Bu önüm­le­riň 74,5 gö­te­ri­mi da­şar­ky ba­zar­la­ra ibe­ri­ler.

Le­bap we­la­ýa­ty­nyň Ata­my­rat şä­he­rin­de we Bal­kan we­la­ýa­ty­nyň Ga­ra­bo­gaz şä­he­rin­de her bi­ri sa­gat­da 100 ýo­lag­ça hyz­mat ed­ýän hä­zir­ki za­man ho­wa men­zil­le­ri­ni gur­mak me­ýil­leş­di­ril­ýär di­ýip, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Gurbanguly Berdimuhamedow bel­le­di.

Kom­mu­ni­ka­si­ýa­la­ry ös­dür­mä­ge ýar­dam ber­ýän eme­li hem­ra­my­zyň älem gi­ňiş­li­gi­ne çy­ka­ryl­ma­gy ýur­du­my­zyň yk­dy­sa­dy taý­dan kuw­wat­ly döw­le­te öw­rü­len­di­gi­ne şa­ýat­lyk ed­ýär. Mil­li kos­mos ul­ga­my­my­zy kä­mil­leş­dir­mek we ös­dür­mek üçin, 2018—2024-nji ýyl­lar­da 1 mil­liard 300 mil­lion ma­na­da go­laý düýp­li ma­ýa go­ýum­la­ry­ny gö­nük­dir­mek bel­le­nil­ýär. Şol dö­wür­de ýe­rüs­ti gö­zeg­çi­li­gi ge­çir­mä­ge ni­ýet­le­nen ýe­ne-de bir eme­li hem­ra­ny dö­ret­mek we älem gi­ňiş­li­gi­ne çy­kar­mak göz öňün­de tu­tul­ýar. Bu bol­sa oba ho­ja­ly­gyn­da, ne­bit se­na­ga­tyn­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­le­re we daş­ky gur­şa­wa gö­zeg­çi­lik et­mä­ge şert dö­re­der di­ýip, döw­let Baş­tu­ta­ny­myz sö­zü­ni do­wam et­di.

Ýur­du­myz­da In­ter­net ul­ga­my­nyň hem­me­le­re el­ýe­ter­li bol­ma­gy yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­ziň ösü­şi­ni çalt­lan­dyr­ma­ga müm­kin­çi­lik be­rer. Iň ýö­ne­keý ha­sap­la­ma­la­ra gö­rä, 2045-nji ýy­la çen­li bü­tin dün­ýä bo­ýun­ça 100 mil­liard­dan gow­rak en­jam In­ter­net ul­ga­my­na bi­rik­di­ri­ler. Mu­ňa yk­jam we gö­te­ril­ýän en­jam­lar, ab­zal­lar, luk­man­çy­lyk hem-de se­na­gat gu­ral­la­ry, howp­suz­lyk en­jam­la­ry, aw­to­mo­bil­ler, egin­baş­lar we beý­le­ki teh­no­lo­gi­ýa­lar hem de­giş­li­dir di­ýip, mil­li Li­de­ri­miz aýt­dy.

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Gurbanguly Berdimuhamedow oý­la­ny­şyk­ly çöz­güt­le­ri ka­bul et­mek we daş-tö­we­rek­de bo­lup geç­ýän wa­ka­la­ra has düýp­li dü­şün­mek üçin mag­lu­mat­lar teh­no­lo­gi­ýa­la­ry ul­ga­myn­da soň­ky ýyl­lar­da ga­za­ny­lan üs­tün­lik­le­riň ägirt uly äh­mi­ýe­ti­ne ün­si çe­kip, Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň orun­ba­sar­la­ry­na, Türk­me­nis­ta­nyň Mej­li­si­ne, Ylym­lar aka­de­mi­ýa­sy­na In­ter­net ul­ga­my­ny ös­dür­mek, elekt­ron se­na­ga­ty­ny dö­ret­mek bo­ýun­ça ýö­ri­te mak­sat­na­ma taý­ýar­la­ma­gy tab­şyr­dy.

Döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň bel­leý­şi ýa­ly, ýa­kyn wagt­da sag­ly­gy go­ra­ýyş ul­ga­myn­da hem köp möç­ber­de ma­ýa go­ýum­la­ry­ny öz­leş­dir­mek we hä­zir­ki za­man teh­no­lo­gi­ýa­la­ry­ny or­naş­dyr­mak göz öňün­de tu­tul­ýar. Dur­muş me­se­le­le­ri­ni çöz­mek­de ýur­du­my­zyň yk­dy­sa­dy ösü­şi­ni çalt­lan­dyr­mak Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň ka­bul eden Dur­nuk­ly ösüş mak­sat­la­ry­na la­ýyk­lyk­da ama­la aşy­ry­lar.

Ýur­du­myz­da 2018—2024-nji ýyl­lar­da or­ta­ça zäh­met ha­ky her ýyl 10 gö­te­rim ar­tar.

Sag­ly­gy go­ra­ýyş ul­ga­my­nyň mad­dy-en­jam­la­ýyn bin­ýa­dy­ny ber­kit­mek we ony hä­zir­ki za­man en­jam­la­ry bi­len üp­jün et­mek mak­sa­dy bi­len, luk­man­çy­lyk eda­ra­la­ry­ny gur­mak, düýp­li abat­la­mak hem-de ola­ryň dur­ku­ny tä­ze­le­mek iş­le­ri do­wam et­di­ri­ler, tä­ze gur­lu­şyk­la­ryň ha­sa­by­na be­den­ter­bi­ýe we sport des­ga­la­ry­nyň hem-de bi­na­la­ry­nyň ul­ga­my­ny gi­ňelt­mek bo­ýun­ça çä­re­ler hem dur­mu­şa ge­çi­ri­ler.

Ýur­du­myz­da bel­le­ni­len dö­wür­de bi­lim ul­ga­my­nyň äh­li bas­gan­çak­la­ry­ny döw­re­bap ýag­da­ýa ge­tir­mek bo­ýun­ça iş­ler do­wam et­di­ri­ler. Ho­ja­ly­gy ýö­ret­me­giň döw­le­te da­hyl­syz we ga­ry­şyk pu­da­gy­nyň bin­ýa­dyn­da or­ta hem-de ýo­ka­ry hü­när okuw mek­dep­le­ri­niň ul­ga­my­ny gi­ňelt­mek göz öňün­de tu­tul­ýar. Şu­nuň bi­len bir­lik­de, tö­leg­li bi­lim al­mak ul­ga­my hem ös­dü­ri­ler.

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Gurbanguly Berdimuhamedow me­de­ni­ýet ul­ga­myn­da­ky ile­ri tu­tul­ýan we­zi­pe­ler ba­ra­da aý­dyp, me­de­ni­ýet we çe­per dö­re­di­ji­lik ul­gam­la­ry­ny döw­let ta­ra­pyn­dan mag­lu­mat bi­len üp­jün et­mek bo­ýun­ça çä­re­le­riň gö­rül­jek­di­gi­ni, in­no­wa­sion ösüş, me­de­ni gym­mat­lyk­la­ry­my­zyň ila­ta el­ýe­ter­li bol­ma­gy­ny gi­ňelt­mek we dün­ýä me­de­ni­ýe­ti­niň ga­za­nan­la­ry bi­len ta­nyş­dyr­mak üçin şert­le­riň dö­re­dil­jek­di­gi­ni nyg­ta­dy.

Mak­sat­na­ma­nyň ama­la aşy­ryl­ýan döw­rün­de ila­tyň hal-ýag­da­ýy­ny has go­wu­lan­dyr­mak bo­ýun­ça ne­ti­je­li çä­re­ler ama­la aşy­ry­lar. Hu­su­san-da, ýa­şa­ýyş-je­ma­gat hyz­mat­la­ry top­lu­my we aras­sa agyz su­wy bi­len üp­jün edi­len ýa­şa­ýyş jaý­la­ry gur­lar, dur­muş mak­sat­ly des­ga­la­ryň müň­ler­çe­si­ni, meý­da­ny mil­lion­lar­ça ine­dör­dül metr bo­lan ýa­şa­ýyş jaý­la­ry­ny bi­na et­mek, hä­zir­ki za­man in­že­ner­çi­lik kom­mu­ni­ka­si­ýa­la­ry­ny çek­mek bel­le­nil­ýär di­ýip, döw­let Baş­tu­ta­ny­myz sö­zü­ni do­wam et­di.

Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, karz se­riş­de­le­ri­niň ha­sa­by­na gu­rul­ýan ýa­şa­ýyş jaý­la­ry­nyň möç­be­ri ar­tar. Ýaş maş­ga­la­la­ry ýa­şa­ýyş jaý­la­ry bi­len üp­jün et­mek üçin, karz se­riş­de­le­ri­ni we ýer bö­lek­le­ri­ni ber­me­giň ul­ga­my yzy­gi­der­li ös­dü­ri­ler.

Mak­sat­na­ma la­ýyk­lyk­da, ýa­kyn ýyl­la­ryň do­wa­myn­da hu­su­sy te­le­ke­çi­lik ul­ga­myn­da ki­çi we iri se­na­gat kär­ha­na­la­ry­nyň ýüz­ler­çe­si­ni dö­ret­mek me­ýil­leş­di­ril­ýär. Şol dö­wür­de da­şa­ry ýurt we bi­le­lik­dä­ki kär­ha­na­la­ry dö­ret­mek bo­ýun­ça hem düýp­li öz­gert­me­ler ge­çi­ri­ler.

Ýur­du­myz­da ýö­ri­te yk­dy­sa­dy zo­lak­lar dö­re­di­ler. Iş­läp gel­ýän döw­let kär­ha­na­la­ry hu­su­sy­laş­dy­ry­lar hem-de paý­dar­lar jem­gy­ýet­le­ri gu­ra­lar. Ba­zar gat­na­şyk­la­ry­na geç­me­giň do­wa­myn­da düýp­li öz­gert­me­ler ama­la aşy­ry­lar. Giň ge­rim­li şeý­le iş­le­ri ge­çir­me­giň ne­ti­je­sin­de, yk­dy­sa­dy­ýe­ti­miz­de döw­le­te da­hyl­syz pu­da­gyň pa­ýy yzy­gi­der­li ar­tar di­ýip, mil­li Li­de­ri­miz bel­le­di.

Ýur­du­my­zyň eks­port müm­kin­çi­lik­le­ri­ni gi­ňelt­mek mak­sa­dy bi­len, elekt­ro­mo­bil­le­ri ýyg­na­ýan bi­le­lik­dä­ki za­wo­dy gur­mak hem göz öňün­de tu­tul­ýar.

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Gurbanguly Berdimuhamedow ýur­du­my­zy ýa­kyn 7 ýy­lyň do­wa­myn­da ös­dür­me­giň esa­sy ugur­la­ry­na ün­si çe­kip, bu me­se­lä­ni ara alyp mas­la­hat­laş­mak üçin mag­lu­mat­la­ryň ber­len­di­gi­ni aýt­dy hem-de Ýa­şu­lu­la­ryň mas­la­ha­ty­nyň ag­za­la­ry­nyň bu ba­ra­da öz pi­kir­le­ri­ni aýt­mak­la­ry­ny ha­ýyş et­di.